Hà Tôn Quyền đỗ tiến sĩ làm quan tại triều đình, là bạn của danh nhân Nguyễn Công Trứ. Nhưng tính Hà ganh tỵ nhỏ nhen, thường dèm pha làm Nguyễn nhiều phen bị giáng chức.

Một hôm nhà có giỗ lớn, Hà mời Nguyễn dự cùng bá quan văn võ. Giữa bữa, Hà ra một vế đối, mời Nguyễn đối trước ai hết. Nguyên sách Trung Dung có câu "Quân tử ố kỳ văn chi trứ" (bậc quân tử ghét cái lòe loẹt). Chữ “trứ” nghĩa lòe loẹt lại là tên Nguyễn, Hà rút chữ “trứ” ra thay chữ "quý ngài" vào thành vế xuất và đọc:

Ngụ ý bậc quân tử ghét Nguyễn Công Trứ.

Khách khứa đều hồi hộp lo cho Nguyễn bị Hà làm mất mặt phen này.

Nhưng Uy Viễn Tướng Công (Nguyễn) mỉm cười vuốt râu nhìn lên trần nhà giây lát, cũng lấy một câu sách Trung Dung: “Thánh nhân bất đắc dĩ dụng quyền”, (bậc thánh hiền miễn cưỡng lắm mới dùng đến quyền hành). Chữ “quyền” nghĩa quyền lực vừa nghĩa quyền cước, nắm đấm lại là tên Hà, Nguyễn rút chữ “quyền” ra điền chữ “cụ lớn” vào thành vế đối:

- Thánh nhân bất đắc dĩ dụng “cụ lớn”.

Ngụ ý còn cay độc hơn: Hà là hạng “vai u thịt bắp mồ hôi dầu, lông nách một nạm trà tàu một hơi” ưa dùng nắm đấm hiếp người, bậc thánh nhân không muốn dùng Hà.

"Quý ngài”, “cụ lớn” là chữ Nôm tiếp vào câu chữ Hán cho ra một lối chơi chữ cực kỳ độc đáo và hiểm hóc.

Chuyện trên gợi vài ý: - lòe loẹt là che giấu thiểu năng (ít khả năng) – dụng quyền là che giấu thiểu tài (ít tài năng).

Lòe lọet như: chơi tiết điệu ầm ĩ trong phụng vụ để che giấu thiểu năng hát giúp cộng đoàn sốt sắng; thuê kèn trống inh ỏi cho đám tang để che giấu thiểu năng cầu nguyện (cầu nguyện cần thinh lặng); tô vẽ đình đám dịp lễ để che giấu thiểu năng nâng lòng tín hữu lên cùng Chúa...

Dụng quyền như: quát nạt để che giấu thiểu tài lãnh đạo; “gia trưởng” che giấu thiểu tâm phục vụ; độc tài nhằm giấu che thiểu trí.

Người có khả năng không lòe loẹt “Bậc đắc đạo cầu no bụng mà không cầu vui mắt, bỏ cái xa xỉ, đa dục mà chọn cái chất phác, vô dục… bận áo vải thô mà ôm ngọc quý trong lòng” (Lão tử). Ngọc quý là Đạo (theo Cổ học), là Chân lý, là Chúa Kitô (theo Tin Mừng).

Kẻ tài đức ngại dùng quyền, vì “Qui accéperint gladium, gladio peribunt” (Mt 26,52) (kẻ dùng gươm sẽ chết vì gươm).

Trong một đêm mưa bão bất thường trên đường phố Alabama vắng vẻ, lúc đó đã 11g30 khuya, có một bà lão da đen vẫn cứ mặc cho những ngọn roi mưa quất liên hồi vào mặt, cố hết sức vẫy vẫy cánh tay để xin đi nhờ xe.

Một chiếc xe chạy vút qua, rồi thêm một chiếc xe nữa, không ai để ý đến cánh tay dường như đã tê cứng vì lạnh cóng. Mặc dù vậy, bà lão vẫn hy vọng và vẫy chiếc xe kế tiếp. Một chàng trai da trắng đã cho bà lên xe (mặc cho cuộc xung đột sắc tộc 1960). Bà lão trông có vẻ rất vội vã, nhưng cũng không quên cám ơn và ghi lại địa chỉ của chàng trai.

Bảy ngày trôi qua, cánh cửa nhà chàng trai tốt bụng vang lên tiếng gõ cửa. Chàng trai ngạc nhiên hết sức khi thấy một cái ti vi khổng lồ ngay trước cửa nhà mình. Một lá thư được đính kèm, trong đó viết: “Cám ơn cháu vì đã cho bà đi nhờ xe vào cái đêm mưa hôm ấy. Cơn mưa không những đã làm ướt sũng quần áo mà nó còn làm lạnh buốt trái tim và tinh thần của bà nữa. Rồi thì lúc đó cháu đã xuất hiện như một thiên thần. Nhờ có cháu, bà đã được gặp người chồng tội nghiệp của mình trước khi ông ấy trút hơi thở cuối cùng. Một lần nữa bà muốn cám ơn cháu đã không nề hà khi giúp đỡ bà.”

Cuối thư là dòng chữ: “Chân thành – Bà Nat King Cole” (*).

Bất kỳ sự giúp đỡ nào dù lớn dù nhỏ, dù công khai dù kín đáo không ai hay biết, dù giúp cho ai kể cả kẻ khố rách áo ôm… đều không bị bỏ qua; nếu chưa ai biết thì Chúa biết. Mỗi lần có cơ hội giúp đỡ, hãy coi đó là ân huệ đang đến với mình.

(*) Nat King Cole: Nathaniel Adams Coles, được biết đến với nghệ danh Nat King Cole, (1919-1965) nam nghệ sĩ dương cầm (piano) vừa là ca sĩ người Mỹ gốc Phi nổi tiếng một thời. Giọng hát của ông hay và ngọt mật đến nỗi bóp nát trái tim của nhiều phụ nữ và chính giọng hát ấy đã mang lại cho ông nhiều trận đòn ghen suýt mất mạng… từ các “đức ông” chồng của những phụ nữ ấy trả ơn.

Vì không ở trong đạo, nên họ hiểu không đúng!

Trước khi xưng tội phải “giục lòng ăn năn thống hối thành tâm và tha thiết” (gọi là ăn năn tội cách trọn); tiếp theo là “dốc lòng chừa” (quyết tâm không tái phạm tội ấy).

Tất nhiên cũng có trường hợp sau này sẽ tái phạm; nhưng đó là do tâm tính yếu đuối, bản năng mỏng dòn…

Cũng chẳng ai vịn vào cớ “yếu đuối…” đó mà thoải mái tái phạm vì còn có lương tâm Công giáo.

Đàng khác, tuy người Công giáo không trực tiếp đề cập vấn đề “quả báo”, nhưng mọi người đều biết có đời sau, có sự công bình của Chúa, có di hậu cho con cái…

Đồng thời, thực tế chưa có người Công giáo nào nghĩ tòa cáo giải (nơi xưng tội) là chỗ để “xem thường”, để “lợi dụng”...

Tích cực hơn mà nói, người Công giáo đến tòa cáo giải với cả một sự cố gắng:

-       Tái xác định niềm tin vào Chúa Kitô và ngưỡng cầu ơn tha thứ từ lòng nhân hậu Chúa.

Ai xưng tội xong cũng đều ra về với những cố gắng khác tiếp theo:

-       Cố gắng chừa tội.

-       Cố gắng sống trong sạch kẻo Chúa buồn.

-       Cố gắng thay đổi để nhận được ơn thánh.

Cho là đã thực hiểu những điểm trên đi, thì người lương vẫn còn chưa biết điều này: Nhiều người Công giáo đi xưng tội dù chẳng có tội (xưng những lỗi nhẹ hoặc xưng những tội cũ đã xưng xong từ lâu và đã không tái phạm) với thâm ý hạ mình, nhắc mình là người tội lỗi và với hảo ý cầu xin ơn thánh.

Do đó, người Công giáo không phải là nhưng người khờ khạo, dị đoan, hay ỷ lại “đã có phép giải tội thì cứ thoải mái phạm tội”.